Toelichting bij In het kort: gezond verstand

Gezond verstand is het best verdeelde goed op aarde - iedereen denkt dat hij er genoeg van heeft.

Het origineel van René Descartes is de openingszin van zijn beroemde boek Le discours de la méthode. In zijn volledigheid luidt het citaat als volgt:

  "Le bon sens est la chose du monde la mieux partagée; car chacun pense en être si bien pourvu que ceux même qui sont les plus difficiles à contenter en toute autre chose n'ont point coutume d'en désirer plus qu'ils en ont.".

Wat letterlijker vertaald:
"Het gezond verstand is 's werelds best verdeelde goed; want elkeen gelooft er zodanig goed van voorzien te zijn dat zelfs zij die het moeilijkst tevreden te stellen zijn in andere zaken er gewoonlijk niet meer van willen dan ze al hebben."

Een simpele maatstaf voor de echte hoeveelheid gezond verstand is de volgende. Iedereen weet wat gezond eten is en wat niet uitleg of detail . Iedereen weet ook dat  je met gezond eten een gezonder leven hebt, en dat je er ook langer van leeft. Goede voeding is dus niets meer of minder dan een kwestie van levensbelang - en dus een kwestie van gezond verstand, zou je zeggen. Het percentage mensen dat zich aan de regels van goede voeding houdt, staat in onderstaande bron, die in zijn geheel wordt weergegeven om te laten zien hoe simpel en bekend de basisaannames zijn (uit de Volkskrant, 19-12-2006, door Broer Scholtens):

  Meer fruit en vette vis op nieuwe Schijf van Vijf

Nog meer (vette) vis eten, en nog meer groenten en fruit. Verder gevarieerd en niet te veel eten. En flink bewegen. Dat zijn de belangrijkste adviezen van de Gezondheidsraad in zijn nieuwe Richtlijnen Goede Voeding 2006. De richtlijnen, ter vervanging van de oude van twintig jaar geleden, zijn maandag aangeboden aan minister Hoogervorst van Volksgezondheid. De komende maanden gaat het Voedingscentrum de Schijf van Vijf er op aanpassen.   ...
    Aan de andere kant, zegt Kok, wordt er steeds minder groente en fruit gegeten. Terwijl dat belangrijke wapens zijn om chronische ziekten zoals diabetes, hart- en vaatziekten en bepaalde kankersoorten buiten de deur te houden. Ook zou er tweemaal zoveel vis moeten worden gegeten, met name vette vis als makreel, paling, zalm en haring, vindt de raad. Dat komt neer op minimaal twee keer per week.
    Uit een RIVM-studie blijkt dat nog geen 2 procent van de Nederlanders zich houdt aan de oude Richtlijnen Goede Voeding van 1986, waarin het advies om te bewegen niet eens was meegenomen. Vooral voedingsvezels worden te weinig gegeten.

Het antwoord op de vraag naar het aantal mensen met gezond verstand in Nederland bedraagt dus: in de ordegrootte van enkele procenten -  de rest geeft zich over aan primitieve driften ten nadele van hen zelve. En wat die driften ook zijn, het is in ieder geval niet het gezonde verstand.

Wie dat een te harde conclusie vindt, kan ook de volgende bronnen raadplegen, waarin achtereenvolgens wordt getoond dat mensen in overgrote mate hun verstand laten overheersen door hun gevoel , en dat een groot deel hun leven laat beïnvloeden door drugs .

Dit laat tevens zien dat een streven naar een beter leven, zowel lichamelijk als geestelijk, moet beginnen met het zorgen voor een passende, betere, voeding .

Dat deze conclusies niet uniek zijn, blijkt uit het volgende literaire voorbeeld (uit de Volkskrant, 31-05-2007, column door Martin Bril):

  Domheid

Het leven zit vol onpeilbare raadsels. Neem nu deze: de boeken van Sonja Bakker vliegen de winkel uit, maar er komen steeds meer dikke mensen. Ofwel Sonja moet nóg meer boeken verkopen, ofwel haar boeken helpen niet, of slechts even.   ...
    In feite behandelen we hier vandaag het vraagstuk van de domheid. Met hoeveel domheid kan een mens leven? Dat zal geen vraag zijn die de domme mens zichzelf stelt, dus met hoeveel domheid kan de niet-domme mens leven? En wat is dom?
    Dom is, kort door de bocht, geen benul hebben van je eigen situatie, en dat benul ook vooral niet willen krijgen. ...

Een grappig voorbeeld van iemand die hier totaal geen benul van heeft (uit VARAgids, nr. 51/52-2009):

  Ray Kurzweil

Wie?
Futuroloog, uitvinder en zakenman. Kurzweil slikt 150 vitaminepillen per dag, bij zijn streven naar onsterfelijkheid. Bill Gatres bestempelde hem tot een expert op het gebied van de toekomst van kunstmatige intelligentie. Op het documentairefestival IDFA was een film over hem te zien

Voor op een tegeltje
'In 2035 zijn mensen hybride, cyborgs, en zullen ze computers in hun hersenen hebben.'(NRC Handelsblad, 2009)

Kennelijk is het meneer Kurzweil even ontgaan dat mensen al een computer in hun hersenen hebben: hun rationele verstand, maar dat ze vrijwel universeel en hardnekkig weigeren om dat ding voor rationele doeleinden te gebruiken.


Naar In het kort , Algemeen, overzicht , of site home .