Bronnen bij Sociologische krachten: oligarchie, erkenning
De slechte eigenschappen van een systeem worden zelden geformuleerd door de
deelnemers aan dat systeem zelf. De westerse maatschappijen hebben heel veel
trekken van oligarchieën, vanwege twee zaken: het belang van het geld, en
het onderhouden van gesloten bestuursnetwerken. Maar dat zal dus nooit tot
zelden in de westerse maatschappij geformuleerd worden als zijnde
"oligarchisch".
Er zijn ook wel verschillende met traditionele oligarchieën. Dat
genoemde tweede aspect is in het westen duidelijk een stuk beter dan elders,
het verschil zijnde dat de groepsgrenzen in het westen wat diffuser zijn,
en, als het echt te ver gaat, de kiezers zouden kunnen ingrijpen.
Maar de eerste factor: het geld, is ook hier onverkort geldig, met name
zichtbaar in Amerika. Dat is al meerdere malen beschreven als een
plutocratie: hoe rijker je bent, hoe meer macht je hebt, en in Amerika is de
rijkdom in hoge mate geconcentreerd bij de top 1 procent.
Dus als je de groepsgrenzen wat ruimer neemt, zoals op deze website deze
getrokken wordt bij de bovenste derde van de maatschappij, dan is er ook in
het westen sprake van oligarchie. En de mogelijkheden voor kiezers, de
burgers om hier wat aan te doen zijn zeer beperkt, omdat je dan de hele top
van de maatschappij weg moet sturen. En iedere neiging daartoe van de kiezer
wordt door die groep natuurlijk vurig bestreden, met bijvoorbeeld termen als
"populisme"
,
en dreigementen om de democratie aan banden te leggen
. Wat mede kan omdat in deze vorm van oligarchie de media
deel uitmaken van de oligarchie.
Een bekend hulpmiddel om deze beperkingen te omzeilen is om te kijken
naar hoe men soortgelijke toestanden bespreekt als het niet over de eigen
maatschappij gaat, maar ergens anders - bijvoorbeeld: over kapitaalvlucht
kan je het oordeel vinden door te kijken naar wat men schrijft over
Chinese kapitaalsvlucht
.
Hier een voorbeeld daarvan met betrekking tot oligarchie (de Volkskrant, 14-02-2014, door Olaf Koens):
Nederland, of Europa, of Amerika, mag dan
een verdeeld land zijn, het grote geld zit op één plaats: bij de financiële
markten - zeg: de banken.
Sinds met name de val van het communisme zijn alle staatsinstellingen snel
geprivatiseerd. Directeuren werden zakenlieden, werknemers zzp'ers en
flexwerkers.
Witte-boorden criminaliteit, dat wil zeggen: stelen met de wet in de hand
("belastingontwijking") vierde hoogtij, in een paar decennia tijd kreeg een
kleine groep managers niet alleen de lokale politiek, maar ook het
landelijke bestuur onder controle.
Tot zo ver de overeenkomsten. er zijn ook verschillen:
In het westen wordt voor een enkeling wel geduld dat deze die nauwe banden
aan het licht brengt, maar dat kan men doen omdat de media voluit de
tegenovergestelde boodschap verkondigen, tezamen natuurlijk met de elite
zelf. Maar als een enkel persoon die oorspronkelijk tot die elite gerekend
kan worden zich op te duidelijke en fundamentele wijze uitspreekt, kan hij
wel op een hetze rekenen, zie het geval van Thierry Baudet
toen deze zich tegen de volledige Europese
eenwording keerde. Of zie de eerdere gevallen van Hans Janmaat
, Pim Fortuyn
, Rita Verdonk
, Geert Wilders
, de SP
, enzovoort.
Kortom: in het westen is er geen klassieke oligarchie van
enkelingen, maar met wat ruimere groepsgrenzen is de term "oligarchie"
volstrekt van toepassing.
En kijk er eens hoe één van de rabiate propagandisten van het
neoliberalisme (want migrant) Sheila Sitalsing oordeelt over oligarchen -
andermans oligarchen, natuurlijk (de Volkskrant, 07-03-2014, column door Sheila Sitalsing):
Dat bijvoeglijke naamwoord 'Russisch' staat daar
natuurlijk volkomen ten onrechte - alle kapitaal binnen de Europese Unie en
daarbuiten is dubieus, zodra het de bedragen van
spaarcentjes-overgehouden-van-gewoon-werk overschrijdt.
En dus tevens het openbaar maken van wat die Europese oligarchen in Dubai en de
Kaaiman Eilanden hebben ondergebracht. Het bedrag hebben we al een ondergrens
van: rond de 20 tot 30 biljard
.
Naar Sociologische krachten
,
of site home
.
|