Bronnen bij Westerse organisatie: clan- en stamdenken
Onderstaand bronnen die het tegenovergestelde laten zien van de westerse
manier van denken en organiseren zoals beschreven in Westerse organisatie
:
het clan- of stamdenken (voor het familiedenken, zie hier
(de Volkskrant, 09-12-2005, door Thomas von der
Dunk, cultuurhistoricus):
De zachte onderbuik van Europa
Het allerzachtst gedeelte
(de Volkskrant, 30-08-2007, van verslaggeefster Leen Vervaeke):
De armoede die het gevolg is van het clandenken
staat ook in de rest van het artikel, en uitgebreider in Westerse
organisatie, bronnen
.
Verder naar het zuiden (Dagblad De Pers, 30-08-2007, door Marcel van Engelen):
Afrika is voor Europeanen niet altijd makkelijk te doorgronden. Maar
mzungu's (Swahili voor blanken) zijn dat voor Afrikanen evenmin
(de Volkskrant, 17-02-2006, door Ayaan Hirsi Ali):
Thomas von der Dunk schreef nog een artikel over
dit onderwerp, waarop reacties volgden, zie hier
.
De armoede die het gevolg is van het clandenken staat ook in
de rest van het artikel, en uitgebreider in Westerse organisatie, bronnen
.
De culturen die zelf in het familie- en clandenken zitten, zien dat
natuurlijk als een verworvenheid (de Volkskrant, 13-09-2008, door Pay-uun Hiu):
Het is Nazmiye Oral ondanks een tientallen jaren
verlijf in Nederland ontgaan dat de reden van die aanwezigheid in Nederland
- het feit dat Nederland een beter georganiseerd land is dan haar eigen
Turkse - precies de reden is dat Nederland die familie- en clancultuur
niet kent. Omdat die familie- en clancultuur betekent dat niet-familie en
niet-clan met het grootst mogelijk wantrouwen wordt bekeken - want die
andere mensen zijn niet trouw aan jou van een andere familie of clan, maar
aan hún eigen familie of clan
.
Maar ook dit kan erger (de Volkskrant,
01-08-2008):
En dit door tot op de kleinste schaal (de Volkskrant, 04-05-2009,door Deedee Derksen):
En dit is tot op het individuele
niveau zichtbaar"(de Volkskrant, 09-01-2009, boekrecensie door Noël van Bemmel):
Verder commentaar overbodig.
En dit werkt uit op talloze terreinen (de Volkskrant, 18-05-2010, van correspondente Natalie Righton):
Nederland wil in 2011 (mogelijkerwijs) naar Kunduz gaan, in het noorden
(na Uruzgan, in het zuiden) (DePers.nl, 24-01-2011, door Arnold Karskens):
Een slangenkuil waar een buitenlander natuurlijk
totaal geen vat op heeft omdat hij de stammen nauwelijks of niet uit
elkaar kan halen ("They all look alike ...").
Het etnische denken is iets dat
zo'n hele maatschappij doordrenkt. Ook in landen waarvan men denkt dat het
misschien een stuk beter is, zoals dat gedacht wordt van Turkije. Onterecht.
Want neem dat Turkse vliegtuig dat eind februari 2009 neerstortte bij
Schiphol, nadat het, volgens ooggetuigen, steeds langzamer was gaan vliegen,
tot het uiteindelijk uit de lucht was gevallen, en met de staart eerst op
een akker beland - vanwege de lage hoogte en de geringe snelheid met slechts
negen doden te betreuren, waaronder de piloten.
Kenners weten dan wel genoeg: om één of andere reden hebben
de piloten de snelheid uit het vliegtuig laten lopen. Maar in Turkije waren
het meteen helden, omdat er maar zo weinig doden waren gevallen.
Een week na het ongeval was de hoofdoorzaak bekend: een
defecte hoogtemeter had de verkeerde hoogte doorgegeven aan de automatische
piloot, die daarom dacht dat hij al moest gaan landen, en nam gas terug,
terwijl het toestel nog zo'n 150 meter in de lucht was. De piloten hebben de
teruglopende snelheid niet in de gaten gehad, leidende tot het ongeluk.
Dit was het eerste commentaar in Turkije na het bekend worden van het
rapport (Dagblad De Pers, 04-03-2009):
Het ligt aan iedereen, behalve de piloten. Het
ligt aan iedereen, behalve de Turken. Want dit is natuurlijk puur een
kwestie van etnie. Het gaat er niet om dat piloten fouten maken - dat weet
iedereen. Uit veiligheidsonderzoeken in de luchtvaartindustrie is al
tientallen jaren bekend dat iets van 80 procent van de ongelukken de "human
factor" als hoofdoorzaak kent. Geen Turkse piloot die daar verder
aandacht aan zou schenken, behalve dan ervan te leren.
Behalve als het een TURKSE piloot is. Dan klimmen we hoog in
de pen dat met de zekerheid dat DIE het beslist niet gedaan kunnen hebben.
Natuurlijk besteedden de actualiteitenrubrieken ook veel
aandacht aan de crash. Op de dag van het verschijnen van het eerste rapport
waren er deskundigen in Nova, die de gang van zaken, inclusief de
schuld, "verantwoordelijkheid" corrigeerde men later, van de piloten
toelichtten. Daarna had het interviewprogramma Pauw & Witteman
natuurlijk persoonlijk betrokkenen als gasten, inclusief een dominante Turk
die ook al vlak na de crash als overlevende uitvoerig aan het woord was
geweest. Ook deze "gewone" Turk kon iets van betrokkenheid van de piloten
niet over zijn lippen krijgen, en zijn dominante aanwezigheid zorgde ervoor
dat ook de anderen het aspect nauwelijks durfden aanroeren - dat zou te zeer
beledigend zijn geweest - voor de Turk. Die overigens perfect Nederlands
sprak.
Zo diep zit dat: perfect Nederlands sprekende Turken zijn nog
volledig etnisch gecentreerd.
Het is dan ook niet verbazingwekkend dat je daar dan ook nog steeds veel
clandenken vindt (Volkskrant.nl, 06-05-2009, ANP):
Nog meer Turkije (de Volkskrant, 07-08-2010, van correspondent Arjen van der Ziel):
Het verschil tussen niet-westerse en westerse
cultuur.
Hét continent van het clan- en stamdenken is natuurlijk Afrika. Van
daar, uit het meest "progressieve" deel (de Volkskrant, 25-04-2009, door Marnix de Bruyne):
Misschien heb je het ANC ooit non-raciaal kunnen
noemen, maar dat is dus alleen non-raciaal in de zin dat men als
gezamenlijke zwarte rassen tegen het blanke was. Met die factor uit de weg,
is men ook weer gewoon onderling raciaal - zoals uit de conversatie blijkt.
Dat het clan-stamdenken cultureel bepaald is, blijkt als je de cultuur
verhuist naar een ander continent - aanleiding is de verwoesting van New
Orleans door de orkaan Katrina in 2005 (de Volkskrant, 03-09-2005, column door Paul Brill):
New Orleans: zwart. Oftewel: het gaat om de kleur.
Weer naar een
ander continent (de Volkskrant, 22-07-2009, column door Evelien Tonkens,
hoogleraar burgerschap):
Wij-zij denken, clan-denken, racisme, noem maar
op - de hele reeks. En dat heeft ze natuurlijk niet van zichzelf, maar vanuit
gezin, familie, gemeenschap.
Een voorbeeld van het eerste-niveauverschijnsel: het familiedenken, naar
aanleiding van voorgestelde maatregelen tegen importbruiden in verband met
de vele neef-nichthuwelijken daarbij (NRC Handelsblad, 03-10-2009, door Ibrahim Yerden, antropoloog,
en werkzaam als staflid bij PRIMO, de Noord-Hollandse adviesorganisatie voor
sociaal beleid.
Een voorbeeld van verder weg (de Volkskrant, 23-04-2005, interview door Elisabeth von Thadden (Die
Zeit; vertaling: Albert van Veghel)
Overigens is deze versie van familiecultuur ook
dichtbij te vinden: bij de Hindoestaanse Surinamers die naar Nederland zijn
gekomen. Wat overigens ook laat zien hoe standvastig dit soort culturele
eigenschappen zijn: ze overleven honderden jaren en reizen over oceanen.
Na de val van de Sovjet-Unie zijn een aantal randrepublieken met
niet-Slavische volken afgescheiden. En daar steken onmiddellijk de oude en
bekende verschijnselen hun kop dus op (de Volkskrant, 08-04-2010, van de buitenlandredactie):
Even later, een nog duidelijker bron (de Volkskrant, 12-04-2010, door Arnout Brouwers):
We hadden nog een gat tussen Indonesië en India (de Volkskrant, 10-05-2010, van correspondent Michel Maas):
Een van de meest vooruitgeschreden islamitische landen (de Volkskrant, 10-11-2010, van verslaggever Rob Vreeken):
Tunesië is ook altijd beschreven als "heel gematigd" (de Volkskrant, 15-01-2011, door Mariken Smit):
En het derde land in de keten van opstanden (de Volkskrant, 24-02-2011, van verslaggever Cor Speksnijder):
Met een internationale stem (de Volkskrant, 25-03-2011, door Thomas L. Friedman, columnist van The
New York Times):
De internationaal vermaarde columnist
trapt open deuren in.
Filmregisseur Paul Verhoeven bespreekt historische films, en heeft geen
inhibities zoals sociologen en dergelijke die hebben (de Volkskrant, 14-06-2011, door Paul Verhoeven en Rob van Schreers):
Hier is ook de gebruikelijke combinatie met het
religieuze denken zichtbaar.
Deze verzameling is een tijd lang niet bijgehouden. Maar wees gerust, er
is niets veranderd in de niet-westerse wereld (de Volkskrant, 29-03-2014, van de buitenlandredactie):
En het helpt ook niet als je er een hoop geld en moeite in gooit (de Volkskrant, 29-03-2014, van verslaggever Rob Vreeken):
In Nederland ook hoor, trouwens. De Turken stemmen langs etnische lijnen
op de Turken, enzovoort.
Al heel lange tijd niets meer genoteerd. Is
er iets verbeterd? Niet in Afrika (de
Volkskrant, 26-05-2018, door Ellen de Visser):
Waarna de dokter het verschil gaat uitleggen tussen achterlijke en
arrogante rimboebarbaren, en christelijke overbeschaafdheid:
Die dokter had gewoon moeten zeggen dat hij van een nog hogere en nog
machtigere stam was, en als dat nog niet voldoende was, hij wel terug zou
komen met een paar soortgenoten met vuurstokken. Zoals
dat vroeger ging ... Tussen twee haakjes: die
arrogante Ashanti is het gajes dat soortgenoten verkocht aan de blanken, via
de handelspost Elmina. Dit soort dingen gaat meestal
samen.
Naar Westerse organisatie
,
of site home
.
|