Bronnen bij Psychologische krachten: liegen, psychopathie

Dat voor het ontstaan van een zelfversterkende vorm van liegen uitleg of detail een drempel overschreden moet worden, blijkt uit het volgende onderzoek (de Volkskrant, 10-10-2013, van verslaggever Casper van der Veen):
  Ergste leugenaar het eerlijkst over liegen

Tussentitel: 5 procent van de proefpersonen leverde 40 procent van alle leugens

... onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam. Daarnaast is het populaire idee dat iedereen liegt onjuist, schrijven ze in Human Communication Research.
    De psychologen vroegen meer dan vijfhonderd studenten hoe vaak ze de afgelopen 24 uur hadden gelogen. De resultaten werden in een vervolgonderzoek onder een aantal deelnemers gekoppeld aan tests waarbij zij vals konden spelen. Ze wierpen zestig keer met een dobbelsteen en kregen 2 eurocent per gegooid oog. De studenten gaven zelf hun score op zonder dat de onderzoekers konden controleren of deze juist was. De boel belazeren leverde dus meer geld op.
    Deelnemers logen gemiddeld twee keer per dag. Dit impliceert dat iedereen dagelijks weleens liegt. De statistieken geven echter een ander beeld. 5 procent van de studenten bleek verantwoordelijk voor 40 procent van alle leugens. 41 procent loog helemaal niet.    ...

Deze cijfers zijn een direct bewijs van het bestaan van een drempel: als de drempel overschreden is, gaan de betrokkenen buitensporig meer bijdragen aan de aantallen, dus buitensporig meer liegen.
    De aard van die drempel is ook af te leiden uit het onderzoek:
  Na de tests werd de deelnemers gevraagd of ze eerlijk wilden bekennen vals te hebben gespeeld, met de garantie dat ze het geld mochten houden. Tot verbazing van de onderzoekers gaven personen met een onwaarschijnlijk hoge score het vaakst toe de boel te hebben aangedikt. De ergste leugenaars waren dus het eerlijkst over hun lieggedrag. De personen die op de vragenlijst aangaven te liegen, lieten soortgelijk gedrag zien op de gedragstest. Hierdoor wisten de onderzoekers dat de studenten eerlijk waren over hun lieggedrag.

Het eerlijk zijn over het liegen, is een teken van een gebrek aan remming aangaande liegen, oftewel: een gebrek aan remming van sociaal ongewenst gedrag. Bij ernstig liegen komt men dan dus al dicht bij de verschijnselen die vallen onder psychopathie.

Als voorbereiding op een uitgebreidere verzameling van dezelfde soort, hier het geval van iemand die de gevolgen vertoont van het rabiate liegen in het kader vn de Koude Oorlog => , Ivo Daalder, van Nederlandse afkomst maar anmbassadeur voor Amerika bij de NAVO - kijk naar de beelden uit EenVandaag uitleg of detail (13-10-2015, na 12:11 min.), en aanschouw een stroom van de meest glasharde leugens van iemand met stalen ogen. Een volkomen psychopaat, slachtoffer van een leven van liegen.

Het is absoluut geen argument voor geldigheid op zich, maar hier is iemand die hetzelfde constateert (pieterstuurman.blogspot.nl, 24-08-2011, door Pieter Stuurman uitleg of detail ):
  Psychopathie als collectieve vergissing

Om ons heen kijkend, lijken we soms niet anders te kunnen dan concluderen dat de wereld steeds meer gedomineerd wordt door psychopathie. En naar mijn inzicht is dat inderdaad zo.


Het meest in het oog springende kenmerk van psychopathie is liegen. De leugen is het belangrijkste gereedschap van de psychopaat. Psychiaters spreken van 'ziekelijk' liegen. Daarmee wordt gesuggereerd dat er ook zoiets zou bestaan als 'gezond liegen', en dat is inderdaad de gangbare gedachte. 'Normaal' liegen moet kunnen. Je zou dus kunnen zeggen dat daarmee de gangbare gedachte, de norm, op zichzelf al psychopathische trekken heeft.
    Liegen is niets meer dan het bewust verkondigen van een onwaarheid. Een leugen is dus een bewuste onwaarheid. Mensen verkondigen bewust onwaarheden (liegen dus) om daar iets mee te 'bereiken'. Om daarmee een bepaald 'belang' te dienen. Liegen is daarmee puur strategisch. Psychopaten bedienen zich dus van een strategie, en die strategie heet liegen.
    Omdat het in onze tijd en cultuur als 'gewoon' en dus min of meer acceptabel (of onvermijdelijk, wat hetzelfde is) beschouwd wordt dat de meeste mensen zo nu en dan liegen, zou je kunnen zeggen dat psychopathie in zekere mate deel uitmaakt van onze cultuur. De leugen als kenmerk voor psychopathie is een alom aanwezige en gebruikte strategie.
    Daarnaast wordt psychopathie gekenmerkt door gebrek aan empathie. Gebrek aan inlevingsvermogen of interesse in de slachtoffers van de leugen. En dat is natuurlijk onvermijdelijk. De leugen wordt altijd ingezet om het eigen belang te dienen, en daarmee wordt het belang van het slachtoffer automatisch ondergeschikt gemaakt aan dat eigen belang. Liegen is egoïstisch. Het gebrek aan empathie is verbonden aan de strategische keuze voor de leugen. Wanneer het eigen belang werkelijk niet boven dat van een ander geplaatst zou worden, dan zou liegen simpelweg onmogelijk worden. Liegen is een gereedschap van het ego.
    Iedereen die de moeite neemt om een even om zich heen te kijken, kan waarnemen dat zowel de dominantie van het ego, als het plaatsen van het eigen belang boven dat van anderen, als de leugen, in onze tijd en cultuur zodanig gemeengoed zijn dat de gehele maatschappij gekenmerkt wordt door een bepaalde mate van psychopathie. Je zou daarmee kunnen zeggen dat psychopathie niet zozeer een psychische afwijking is, maar een gangbaar mechanisme. Nog anders gezegd: psychopathie is een collectieve culturele vergissing. De collectieve vergissing dat leugens een belang zouden kunnen dienen. Een vergissing die sommigen meer aanhangen dan anderen.
    De psychiatrie kwalificeert de meest fervente aanhangers van deze vergissing als psychopaten. Iemand IS een psychopaat als hij op een bepaalde lijst een bepaald aantal punten haalt. Hij wordt dan geïdentificeerd als zijnde een psychopaat. Mensen die lager scoren op de lijst, zijn dan GEEN psychopaat. Maar zoiets is natuurlijk puur arbitrair, en geheel afhankelijk van hetgeen in onze cultuur en in onze tijd als acceptabel (als de norm) beschouwd wordt.
    De boodschap is: liegen (en daarmee het eigen belang boven dat van een ander stellen) is tot op zekere hoogte prima, mits het niet te gek wordt. Mits het binnen de norm blijft. Niemand lijkt zich af te vragen of de norm zelf niet psychopathisch is. En dat is typerend voor de mate waarin psychopathie in onze cultuur is doorgedrongen en dus algemeen is.
    Juist omdat psychopathie (de strategie van de leugen) zo algemeen is, werkt het voor niemand meer. Het aantrekkelijke van onwaarheid en leugens is, dat daarmee de illusie gewekt wordt dat het eigen belang bevoordeeld zou kunnen worden. Maar omdat vrijwel iedereen in een bepaalde mate gebruik maakt van dezelfde strategie, heeft niemand er meer baat bij.
    Leugens zijn opzettelijke onwaarheden. En om een opzettelijke onwaarheid in je voordeel te laten werken is het noodzakelijk dat er ook onbewuste onwaarheden bestaan. Anders gezegd: om effectief te kunnen liegen, is het noodzakelijk dat iemand anders de leugen gelooft. Dus, dat die ander de bewuste onwaarheid (leugen) aanneemt als waarheid. Dat die ander denkt dat het om waarheid gaat, maar dat het onwaarheid is. Die ander vergist zich dus, maar is zich daarvan niet bewust. Een vergissing is dus een onbewuste onwaarheid. De wereld wordt momenteel zodanig gedomineerd door zowel opzettelijke als onbewuste onwaarheden (leugens en geloof), dat het resulteert in één grote verwarring.
    Zodra de ander zich bewust wordt van de waarheid, is de leugen krachteloos en zonder enig effect. Als ik tegen jou lieg, en jij kent de waarheid, dan heeft mijn leugen simpelweg geen vat op jou. Jij kent de waarheid over iets als je je daarvan bewust bent. Het bewustzijn bevat om die reden uitsluitend waarheid.
    Iemand die gebruik maakt van opzettelijke onwaarheid, leugens dus, kan dat uitsluitend doen als hij zich bewust is van wat wel de waarheid is. Oftewel: je kunt alleen effectief liegen als je de waarheid kent. Liegen is een strategie, en dus een gereedschap van het ego, maar dat ego kan alleen bestaan als er ook een bewustzijn bestaat. Het bewustzijn kent de waarheid (het bestaat uit waarheid), het ego bestaat uitsluitend uit onwaarheid.     ...
    Dat in deze tijd de leugen regeert (en het ego dus domineert) is voor iedereen waarneembaar. Onze tijd wordt dus gekenmerkt door een grote mate van collectieve psychopathie. Door liegziekte. Door epidemische, of misschien zelfs pandemische onwaarheid. Alleen de meest extreme leugenaars noemen we psychopaten, en de normale leugenaars noemen we mentaal gezond. Dat is de norm, en die norm is typerend voor onze tijd. ...

Dit klopt allemaal volkomen.


Naar Psychologische krachten  , of site home  .

12 okt.2013