Het Portret van Dorian Gray
The Picture of Dorian Gray is de enige roman van dichter en
toneelschrijver Oscar Wilde. Het hoofdthema gaat over de waarde van
schoonheid, maar het stuk wordt het meest aangehaald vanwege het Faustiaanse
thema van de hoofdpersoon die ter wille van het behoud van zijn schoonheid
zijn ziel opoffert, waarvan de slechtheid zichtbaar wordt in het portret dat
van hem geschilderd is.
Natuurlijk is dit idee nauwelijks in
werkelijke beelden te vangen, maar rechts staan twee impressies van de
oorspronkelijke Dorian, en het schilderij hoe het er uiteindelijk uit
gaat zien (het laatste door Ivan Albright uit de film The Picture of
Dorian Gray van 1945).
De misrekening van Dorian is natuurlijk dat hij een deal "met de
duivel" kan sluiten met voor hem een materieel gewin, zonder daarmee een
aantal andere, en natuurlijk veel belangrijkere, zaken op te offeren.
Iets dergelijks geldt voor het pact dat de westerse beschaving heeft
gesloten met het kapitalisme - oftewel het consumentisme en de
geldzucht. Dat pact heeft ons een grote materiële rijkdom opgeleverd,
maar het is ten koste gegaan van een aantal zaken van hogere, morele,
orde
.
Elders op deze site is dit idee uitgewerkt wat betreft de
architectuur en stedelijke inrichting, waarvan de voorbeelden rechts
komen
- het linker van de twee is het humane en kleinschalige van de
beschaafde wereld, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
rechts ziet men het brute grootschalige en het rechtlijnige van het
kapitalisme.
In dit artikel gaat het om wat dit doet met uiterlijk van de personen
die deze Doriaanse wandaden plegen - de directeuren van grote bedrijven, de
beheerders van de grote kapitalen, en de groepen die deze lieden
ondersteunen en bedienen, zoals economen - de groep voor wie maar één ding
telt: maximale opbrengst in geld, en die je tezamen kan aanduiden de homo
economicus
.
Het waarnemen van de uiterlijke gevolgen de Doriaanse wandaden begaan
door deze mensen kan natuurlijk niet op zo mooie eenduidige wijze
geportretteerd worden als in het schilderij van Dorian. Hier is een poging
gewaagd door de betrokkenen in groepen te presenteren, en te vergelijken met
andere groepen. De galerijenverzameling start met de directeuren, en gaat
dan verder
, verzameld in Portretten lijst
.
Naar Psychologische krachten
, of site home
.
|