De oorzaken van het anti-communisme
De reden voor de sterkte van het anti-communisme is dat er meerdere oorzaken
zijn, en die oorzaken aan sterke emoties binnen onze maatschappij appelleren. Er
zijn het verzet van de huidige machthebbers, de rijken en de aristocraten, de
gelovigen in god, en de linkse intellectuelen, tezamen zowat het
hele politieke spectrum bestrijkend. Dat de redenen voor deze weestand niet
allemaal even goed zijn, is het onderwerp hier.
We beginnen met de machtigen. Het is niet meer dan vanzelfsprekend dat die
rabiaat tegen iedere vorm van communisme zijn, omdat communisme de macht van hen
wil ontnemen, en geven aan, of minstens verdelen over, de lagere groep van de
maatschappij. Het duidelijkst zag men dit vroeger bij degenen die vanuit
communistische landen naar het westen vluchtten, en op dit moment bij de
overgang van communisme naar kapitalisme. In het laatste geval kwamen
onmiddellijk het soort mensen bovendrijven die ook in het westen de baas zijn,
de oligarchen en aanverwanten, de onderdrukkers van de lagere groepen in de
maatschappij.
De eerste soort mensen heeft de menselijke beschaving sinds de Tweede Weerled
oorlog ook schade aangericht. De meest rechtse, oorlogszuchtige, als havik
omschreven figuren in de Amerikaanse politiek waren heel vaak mensen van
Oost-Europese afkomst, denk aan politici als Henry Kissinger, Zbigniew Brzezinski,
en Madeline Albright, en wetenschappers als Edward Teller, de man van de
waterstofbom en de neutronenbom, en John von Neumann . De
mentaliteit van dit soort mensen is zeer effectief en zeer luchtig uitgebeeld in
de films Dr. Strangelove en War Games
.
Deze mensen beleden hun weerzin tegen het communisme met een dusdanige
intensiteit, dat daar heel primitieve emoties achter moeten zitten. Die emoties
zijn niet moeilijk te raden: het gevoel bestolen te zijn, dat er iets van
materieels en geestelijks ontnomen is. Het kan niet alleen materieel zijn, omdat
het ook degenen treft die in de Verenigde Staten rijk en succesvol waren en
zijn. Wat hun ondanks hun rijkdom ontnomen was was de mogelijkheid om te rijk te
zijn in eigen land of land van oorsprong, of; heersen of hun soortgenoten. Deze
emotie is overduidelijk waarneembaar bij de Cubaanse vluchtelingen in Florida.
Het gaat is kennelijk niet doorslaggevend dat de de mogelijkheid hebben gekregen
om rijk te worden in Amerika, ze willen rijk worden in Cuba. Fidel Castro heeft
ze dat onmogelijk gemaakt, wat een reden is voor intense haat. Die haat naar
buiten kwam in de gestoorde houding ten tijde van het affaire van het
bootvluchtelingetje Elian: liever ontvoeren in Amerika, dan terug naar zijn
vader in Cuba.
De afkeer van religieuzen van het communisme is even begrijpelijk - het
communisme is een directe concurrent op het vlak van moraliteit. Daarbij komt
dat het communisme impliciet en vaak ook expliciet wijst op het falen van de
religie bij het beteugelen van de machts- en geldzucht van de top van de
maatschappij, terwijl het voor de meeste godsdiensten een op schrift gestelde
plicht is. Dat het er in de praktijk niet van komt is omdat in vele, zo niet de
meeste situaties, de menselijke vertegenwoordigers van de godsdienst zich door
het materiële dusdanig laten verleiden dat men zich zeer dicht tegen de groep
der machtigen aanschurkt, tot soms daar een integraal deel vanuit maakt. Zoals
enkele principieel gelovigen hebben opgemerkt: als Jezus zou terugkeren op
aarde, zou hij zijn eigen kerk totaal niet herkennen. Communisten zijn een
gevaar voor dit aspect van het geloof, dat wil zeggen de kerk, en wordt daardoor
de kerkleiders ernstig gevreesd, en deels gehaat.
De derde groep met afkeer van het communisme heeft geen principiële maar
praktische bezwaren. Onder linkse intellectuelen vindt men veel van de
ontwerpers en leiders van het communisme, maar een ander deel daarvan heeft
ernstig bezwaar tegen de praktische uitwerkingen ervan. Die bezwaren slaan op
het gebrek aan intellectuele en artistieke vrijheid, de nadruk op het gewone
burgerleven, en meer van dergelijke zaken. Deze bezwaren zijn zeer reëel, en een
groot probleem voor alle denkers die iets aan de bestaande machtsverhoudingen
willen doen. Het veranderen van die machtsverhoudingen houdt
hoogstwaarschijnlijk een zekere hoeveelheid dwang in, en het is moeilijk de
dwang op het machtsterrein gescheiden te houden van dwang op allerlei andere
maatschappelijke vlakken, zoals de genoemde. Het is waarschijnlijk alleen
mogelijk als een aanzienlijk deel van de linkse intellectuelen actief betrokken
is bij zowel de machtsverandering als de machtsuitoefening na de overname.
Daarvoor is het noodzakelijk dat die machtsovername voordelen heeft voor de
intellectuelen, of in ieder geval weinig of geen nadelen. Dat kan op twee
manieren: het actief overtuigen van de intellectuelen dat het al zo is in de
huidige maatschappij, of wachten tot de maatschappij zodanig is verslechterd dat
het ze zo ook wel duidelijk is. Het proces van verslechtering is al goed
onderweg, zoals op deze site aangetoond in De Angelsaksische samenleving
, maar er is nog weinig te
merken van een houdingsverandering bij de linkse intellectuelen. In tegendeel:
velen zitten nog vast in de verrechtsing veroorzaakt door de toegenomen
materiele welvaart die ze hebben ondervonden toen ze zich bij de top van de
maatschappij hebben geschaard
. We zullen dus moeten
wachten tot een veel grotere verslechtering, zoals bijvoorbeeld veroorzaakt door
het grootschalige vertrekken van de werkgelegenheid naar andere landen. Maar als
men niet op tijd reageert, groeit het risico dat de machtsovername niet op een
geplande, maar op een plotselinge, onvoorbereidde, en hoogstwaarschijnlijk
gewelddadige wijze zal voltrekken.
Naar Anti-communisme
,
Politiek lijst
, Politiek & Media overzicht , of site home
.
|