De Volkskrant, 20-11-2004, door Aimée Kiene en Bert Wagendorp

Achtergrond | Hooguit tiental aanhangers van extreem-rechts zou aanslagen plegen


Lonsdale-jongere vaak meeloper


Tussentitel: 'White Power' moet superioriteit blank ras verwoorden

Nederland kent bands als Pipo en de KluukKluuks Klan, maar van een echte White Powerbeweging is hier geen sprake. De meeste extreem-rechtse jongeren zijn opportunisten.

Op 21 augustus 1966 werd in Marquette Park, in de South Side van Chicago, een bijeenkomst gehouden van de Amerikaanse nazipartij. Drieduizend toeschouwers luisterden er naar een speech van partijleider Georg Lincoln Rockwell, bijgenaamd The American Führer. Toen Rockwell klaar was klonk massaal: 'White Power!'
     De kreet maakte een wereldwijde en langdurige veroveringstocht, die ook Nederland bereikte en recentelijk opdook in onder meer een moskee in Helden en een islamitische school in Uden. De gebouwen werden in brand gestoken en beklad met de letters 'WP' en een cirkel met een kruis erdoor, de symbolen van White Power.
    Achter de leus, vermoedelijk een reactie op de befaamde Block Power-speech die de zwarte activist Stokely Carmichael in het voorjaar van 1966 hield in Mississippi, zit geen organisatie of ander verband. White Power is de vlag op een gedachtegoed, een symbool van extreem-rechtse opvattingen, een signaal van geestverwantschap. De woorden, de afkorting of het symbool zijn handtekeningen die duidelijk maken in
welk kader een boodschap moet worden gezien - voorzover dat nog niet duidelijk was.
    De term dook in Nederland voor het eerst op in 1982, tijdens een rechtszaak in Rotterdam. De grote bekendheid kwam pas in de jaren negentig, nadat in Waalwijk dreigbrieven aan allochtonen waren verstuurd, ondertekend met White Power Waalwijk. In de sinds 1997 door de Leidse onderzoeker Jaap van Donselaar gepubliceerde Monitor racisme en extreem-rechts komt de term jaarlijks terug, in meldingen van dreigbrieven (Leiden, 1997, White Power Front Nederland), WP-symbolen (Duindorp, 1998) of White Power-graffiti (Noordwijk, 1999).
    Volgens Willem Hart van de antifascistische organisatie Kafka is de leus White Power in Nederland vooral populair bij gabbers, liefhebbers van hardcore-housemuziek. 'Ze dragen vaak kleding van het merk Lonsdale, hangen white power-symbolen aan kettinkjes om hun nek of naaien ze op bomberjacks.'
    Er is geen landelijk onderzoek gedaan naar de omvang van deze groep extreem-rechtse jongeren, maar Hart vermoedt dat enkele honderden jongeren in Nederland xenofobe ideeën koesteren. Hij denkt dat enkele tientallen van hen daadwerkelijk aanslagen plegen. De anderen zijn vaak meelopers, die de White Power-symbolen kennen uit de media.
    De uitingen van extreem-rechts duiken vooral op buiten de grote steden. In Zuidoost-Brabant, waar onlangs aanslagen werden gepleegd, deed de politie kortgeleden het enige onderzoek naar White Power-jongeren. Zij telden 120 'Lonsdale-jongeren' die aangaven extreem-rechtse ideologieën aan te hangen. Ook van deze groep bestempelde de politie het overgrote deel als meeloper.
    De kans is klein dat deze jongeren ooit gehoord hebben van Georg Lincoln Rockwell, die in 1967 werd vermoord door een ontevreden ex-partijlid. Hij zag in de kreet de kern van zijn denkbeelden verwoord: de superioriteit van het blanke ras. In 1967 verscheen zijn boek White Power, waarin hij zijn opvattingen verwoordde. Blanke separatisten, nationalisten, radicale christenen, neo-nazi's en andere gelovigen in de kerk van de blanke suprematie: ze vertoeven in de VS nog altijd onder de grote paraplu van de White Power.
    De opmars van de extreemrechtse pay-off in Europa gebeurde onder muzikale begeleiding. In Engeland was Ian Stuarts band Skrewdriver, opgericht in 1977 als antwoord op de 'linkse' punk, een van de promotors. Skrewdriver kwam in 1982 met de lp White Power op het White Noise-label, platenmaatschappij van het extreem-rechtse National Front. Het succes van de band leidde tot veel imitatie, in Engeland en daarbuiten.
    Zo kent Nederland onder meer de bands Pipo en de Kluuk Kluuks Flan en Brigade M, waarin de 'M' stond voor Mussert. De uit Sassenheim afkomstige groep, waarin onder meer de voormalige secretaris van de politieke partij CP'86 actief was, timmerde aan de weg met teksten als 'Sassem is rechts, Sassem is rein, ik zou nergens anders dan in Sassem willen zijn'. Uiteraard heeft Brigade M. het nummer White Power op het repertoire staan.
 

Terug naar Fout in de krant , Media home , of naar site home .