Bronnen bij Drugs, waarom: dik in de VS
Onderstaand een artikel waarin de omvang van het probleem op illustratieve wijze
wordt beschreven. Bedenk hierbij dat het niet gaat over gewoon te dik zijn, maar
over echte zwaarlijvigheid, corpulentie, ongeveer zoals op de foto. De IRP-hoofdredacteur zag een jaar of wat terug een reportage vanaf een Amerikaans
vliegveld, waar je in enkele minuten tijd een grote hoeveelheid mensen langs zag
komen. Onder hen was er welgeteld eentje die naar West-Europese normen qua
omvang als "normaal" zou worden gekarakteriseerd, hoewel wel als "enigszins
dik". De rest was van van veel te dik tot onderstaande:
Uit: De Volkskrant, 06-07-2006, door Jan Tromp
Dikke pret
Zwaarlijvigheid is in de Verenigde Staten de nationale ziekte. Eenderde van de
bevolking lijdt eraan. Hoe verhoudt zich dat tot de traditionele
hotdog-eetwedstrijd van Nathan’s, deze week gehouden op Coney Island?
... Ed ‘Cookie’ Jarvis is een zachte massa van twee meter in het
vierkant. Nee, Cookie zal er morgen niet bij zijn, bij de traditionele Nathan’s
Famous Hot Dog Eating Contest, die enorme, jaarlijkse happening op Coney Island
waar twintig ‘atleten’ uit de hele wereld voor een massa van duizenden
enthousiastelingen zullen uitmaken wie van hen in twaalf minuten de meeste
hotdogs kan wegwerken. Voor het eerst in vijf jaar zal Cookie er niet bij zijn.
Hij gaat met pensioen. ...
Hij zweet als een otter. Zijn T-shirt hangt als een
kletsnatte doek om het reusachtige lijf van meer dan tweehonderd kilo. ...
Zwaarlijvigheid is de nationale ziekte van Amerika. Eenderde van alle volwassen
Amerikanen – meer dan zestig miljoen mensen – lijdt aan corpulentie. De
definitie ervan luidt dat iemand met een normale lengte van 1 meter 75 honderd
kilo of meer weegt. Suikerziekte, hartklachten en hoge bloeddruk zijn het
gevolg.
Overal zie je dikkerds. Je ziet dikkerds, zo zwaar dat het de
fantasie tart. Schommelend beweegt het zich voort over straat – het is
onmogelijk er niet naar te kijken. Wurmend vecht het zich in de vliegtuigstoel –
je kunt je ogen er geen seconde van afhouden.
Ze bewegen niet, Amerikanen. Dat is het eerste probleem – en
het geringste. In heel veel Amerikaanse plaatsen, zeker in de kleinere, zijn
geen stoepen. Waarom zouden er stoepen zijn? Het zijn onnutte obstakels tussen
het grasveld voor je huis en je auto. Je moet naar de bank. Je regelt je
geldzaken vanuit de auto, aan het drive-in-loket. Daarna rijd je door naar de
apotheek voor je diabetespillen en je cholesterolremmers. Gelukkig kun je
blijven zitten en word je aan het loket geholpen. Op weg naar huis haal je je
kingsize-hamburgers bij de drive-in van McDonald’s.
De vreetcultuur van Amerika is het echte probleem. In veel
gezinnen ontbreekt het ritme van drie maaltijden per dag. Het komt doordat er
onregelmatig gewerkt moet worden of doordat er televisie moet worden gekeken of
doordat het geld op is of doordat het zo veel gemakkelijker is op momenten van
lekkere trek iets te laten bezorgen door de talloos vele bezorgdiensten.
Een voorname factor in de voltooiing van de vervetting van
een volk is de snackability van het voedsel. Het Amerikaanse eten is in
hoge mate teruggebracht tot snacks, tot tussendoortjes en versnaperingen. Het
ligt niet op een bord of in een kom. Het kent geen einde, geen bodem. Als
vanzelf reikt de hand naar de zak die almaar biedt. Het is een dwingende
stimulans voor het gedachteloze eten, het eindeloze malen.
Er is een enorme gemaksindustrie omheen gebouwd. Niet alleen
in het junkfood. Appels bijvoorbeeld hoef je niet meer te schillen. Je hoeft al
helemaal niet je tanden erin te zetten, met alle narigheid die je daarbij kunt
voorstellen. Appels in Amerika zijn als een zak chips. Het zijn schijfjes die in
een reukloze was zo zijn geprepareerd dat ze niet bruin worden, niet slap, niet
appelmoezig. Altijd lachen ze je toe vanuit een fijne zak. ...
Er zijn bijna driehonderdduizend fastfoodwinkels in de VS, een voor elke duizend
inwoners. Maar ze zijn ongelijk verdeeld. In de betere buurten tref je
overwegend normale restaurants. In de mindere buurten verdringen de Pizzahutten,
de Wendy’s en de McDonald’s elkaar.
Vorige maand kwam een gemeenteraadslid van New York met een
ingrijpend voorstel: het limiteren van het aantal junkfoodwinkels in de buurten
waar ‘zwaarlijvigheid een epidemie is geworden’. Hij zei onder meer: ‘Inmiddels
sterven meer mensen als gevolg van zwaarlijvigheid, dan vanwege het roken van
sigaretten.’
In New York lijdt 53 procent van de hele bevolking aan
overgewicht; 20 procent van de 5-jarigen is al te dik. Het dramatische is dat
zwaarlijvigheid in toenemende mate ook een kinderziekte is. Naar schatting negen
miljoen Amerikaanse kinderen zuchten onder hun zware lijven, bijna drie keer zo
veel als twintig jaar geleden. Er is het verhaal van een meisje uit Cincinnati
dat van haar schoolvriendjes te horen kreeg dat ze nooit de hemel zou bereiken:
te zwaar om op engelenvleugels naar de hemel te gaan.
Al meer dan honderdduizend Amerikanen per jaar ondergaan, als
laatste redmiddel, een maagverkleinende operatie. Daaronder zijn ook steeds meer
jonge kinderen. De frisdrankenindustrie heeft beloofd automaten weg te halen uit
de scholen. Maar het probleem is dat scholen delen in de opbrengst, en dat juist
de scholen in de arme wijken geen beroep kunnen doen op de ouders om het tekort
te compenseren.
McDonald’s heeft veel aandacht getrokken met de introductie
van salades, yoghurt en fruit. Na een paar slechte jaren is de omzet
spectaculair gestegen. Alleen al in de VS kwamen in 2005 één miljoen bezoekers
per dag méér in McDonald’s restaurants dan in 2004. Wat bestelden zij? Het
Dollarmenu, het junkfood van de armen.
Er lijkt geen kruid te zijn gewassen tegen de epidemie. ....
Tussenstukken:
Zwaarlijvig
Vermoedelijk groeit in de VS nu voor het eerst een generatie kinderen op die
jonger zal sterven dan hun ouders. De gemiddelde leeftijd in Amerika ligt op
ruim 77 jaar, maar dat zal niet zo blijven.
De zwaarlijvigheid onder jongeren grijpt om zich heen.
Ongeveer 15 procent van de Amerikanen onder de 20 is op een bedreigende wijze
corpulent. Voor de zwarte bevolking ligt het percentage op 22.
Zwaarlijvigheid vergroot het risico op een aantal ernstige
ziekten, zoals diabetes, hartkwalen en kanker. Volgens onderzoekers van de
universiteit van Illinois zal binnen vijftig jaar de gemiddelde leeftijd in de
VS met twee tot vijf jaar teruglopen als de zwaarlijvigheid niet wordt
aangepakt.
De Amerikaanse regering is, mede onder druk van de
voedingsindustrie, tot nu toe zeer terughoudend. De centrale gedachte is dat
voeding tot de ‘persoonlijke verantwoordelijkheid’ behoort.
Red.: Nog een illustratie:
VARA TV Magazine, nr. 22-2007, door Youp van 't Hek
Bob & Youp
Amerikaans
honkbalpubliek. Wat ze op deze foto doen? Ze proberen een in het publiek
geslagen bal te vangen. Die mag je namelijk houden. Per wedstrijd verdwijnt er
gemiddeld een balletje of tien in het publiek.
Raar volk die honkbalfans. De wedstrijd lijkt een soort
bijzaak. Was begin mei bij de New York Yankees en zag ze verliezen van de
Seattle Mariners. Voor honkbalbegrippen was het een redelijk sensationele
wedstrijd. Aanvankelijk stonden de Yankees na de eerste innings met 5-0 voor,
maar al snel werd het
8-6, nog steeds in het voordeel van de Yankees. In de vijfde innings werden ze
helemaal weggeslagen. 8-14! Achter mij zat een mevrouw die pas bij 5-1
binnenkwam. Ze vroeg hoeveel het stond en verdween in de catacomben. Toen ze
terugkwam met een groot bord eten en een emmer cola stond het 8-14. Tijdens de
zesde innings, waarin niet gescoord werd, zat ze te eten, waarna ze weer
vertrok. In de zevende innings scoorden de Yankees 3 punten en de Mariners 1
punt. Gedurende de laatste twee innings gebeurde er niks meer, dus het bleef
11-15. Tijdens de laatste twee innings belde ze met haar man. Hij wasjaloers
omdat hij de match gemist had. Zij niet.
'It was amazing!!!,' kraaide ze in haar mobieltje en
zei niet dat ze geen enkel punt live had gezien. Net als de helft van het
stadion. Men loopt, zit, eet, drinkt en heel af en toe kijken ze ook nog. Maar
echt heel af en toe. Elke keer als ik in New York ben bezoek ik een wedstrijd
van de Yankees. Om het honkbal, maar vooral om het volk. Het etende, drinkende
en kauwgum kauwende volk. De hele wedstrijd interesseert ze geen ruk. Grappig?
Zeer grappig.
Red.: Middels is ook het punt in tijd bekend waar het allemaal
is begonnen:
Uit:
De Volkskrant, 15-09-2007, door Martijn van Calmthout
Reagan maakte Amerikanen dik
... Maar het allergrootste probleem, in elk geval voor Scientific
American en zijn lezers, is de epidemie van zwaarlijvigheid die in de VS
begon en daar nu voluit heerst. Hart- en vaatziekten en suikerziekte grijpen er
om zich heen, op steeds jongere leeftijd al.
In de special wordt één hardnekkige mythe (er is inmiddels
een een hele bibliotheek van die strekking) naar de prullenbak verwezen: dat je
met licht overgewicht langer leeft dan met het normgewicht. Kul, zo blijkt,
omdat de onderzoekers die dat beweren, vergaten dat de dunne mensen in hun
statistieken deels dun waren omdat ze ziek waren of stervende.
Uiteindelijk is de klassieker van matig eten en veel bewegen
waarschijnlijk gewoon de beste optie om gezond te blijven. Omdat we nu eenmaal
met het lijf en de geest van een jager-verzamelaar zijn toegerust. Zij het in
een wereld die is volgestapeld met etenswaar.
Dat laatste is geen toeval. In de jaren tachtig werden in de
VS de supermarkten en restaurants gedereguleerd, waardoor ze porties willekeurig
groot mochten maken. Een ramp, blijkt nu. Dik Amerika als late erfenis van
Ronald Reagan.
Red.: Maar dan moet ook nog eerst de keuze voor die grote
portie gemaakt worden ...
Naar Drugs, waarom
, Sociologie lijst
, Sociologie overzicht
, of site home
.
|