Profiel | Oekraïense oligarchen

Miljonairs maken in Oekraïne de dienst uit

De banden tussen politici, zakenlui en criminelen zijn hecht. Wie daarover begint, loopt groot gevaar.

Oekraïne mag een verdeeld land zijn, het grote geld zit op één plaats: bij de zware industrie in het oosten. Sinds de onafhankelijkheid in 1991 zijn de steenkoolmijnen en de verwerkende industrie in het Donbekken snel geprivatiseerd. Opzichters werden zakenlieden, kompels ondernemers.

Criminaliteit vierde hoogtij, in een paar jaar tijd kreeg een handvol zakenlieden niet alleen de lokale politiek, maar ook het landelijke bestuur onder controle. President Leonid Koetsjma, die Oekraïne bestuurde van 1994 tot 2005, werd gezien als zetbaas van de oligarchen, die zowel in de zware industrie als in de bouw-, banken- en energiesectoren actief waren. Net als in Rusland is er een stilzwijgende afspraak: de autoriteiten laten de oligarchen met rust zolang de oligarchen zich niet te veel met politiek bemoeien. De Regiopartij van president Viktor Janoekovitsj is het belangrijkste vehikel voor de controle uit het oosten. Wie betaalt, bepaalt.

In de praktijk wil dat zeggen dat een klein aantal miljardairs en een steeds groter aantal miljonairs in Oekraïne de dienst uitmaken. Igor Goemenjoek is een middelgrote vis in dat geheel. De Oekraïense editie van Forbes schat zijn vermogen op 350 miljoen euro. Hij maakte de ideale Donbekkencarrière. Als jongeman werkte hij in de mijnen, diende hij in het Sovjet-leger, werd hij boekhouder, directielid en directeur, om uiteindelijk als adviseur van toenmalig premier Janoekovitsj benoemd te worden. Tot op de dag van vandaag zit hij namens de Regiopartij in het Oekraïense parlement.

'Weg met de bende!', is de slogan van de protestbeweging die de Oekraïense politiek al maanden in de houdgreep heeft. Wat begon als een vreedzaam protest voor meer samenwerking met de Europese Unie is nu vooral een protest tegen president Janoekovitsj geworden. De bende staat niet alleen voor de bestuurlijke en juridische chaos in het land, maar vooral voor de 'bende' aan politici, vertrouwelingen, adviseurs en zakenlieden rondom de president en zijn twee zonen Viktor en Aleksander.

Wie de nauwe banden tussen de financiële, criminele en politieke wereld aan het licht brengt, loopt in Oekraïne een groot risico. Georgi Gongadze werd in 2000 vermoord nadat de website die hij oprichtte, de Oekrainskaja Pravda, de financiële relaties tussen president Koetsjma en de onderwereld aan het licht had gebracht. Eind december werd Tetjana Tsjernovil, een verslaggever voor dezelfde Oekrainskaja Pravda, van de weg gereden, in elkaar geslagen en voor dood in een greppel achtergelaten. Ze overleefde de aanval ternauwernood. Tsjernovil deed onderzoek naar de privatiseringen rondom de familieresidentie van president Viktor Janoekovitsj.



Red.:  
 

Naar Allochtonen knuffelen  , Allochtonen lijst  , Allochtonen overzicht  , of site home .