Bronnen bij Belastingmoraal, de egoïsten: Gaston Sparreveld
Onderstaand een specifiek voorbeeld van de houding van de kleine zelfstandige
tegenover belasting betalen. Normaliter hoor je dit soort verhalen alleen op
borrels, verjaardagen en in de kroeg, en het enige aparte aan dit verhaal is dat
het in druk in verschenen. Er volgen nog een paar opmerking achter:
Uit: VARA TV Magazine, nr.28-2004, door Marcel van Roosmalen
Leven van een postcode loterij-ambassadeur. Op
pad met Gaston Sparreveld
Hal-loo dan!
Zijn vrouw ('Ha wijffie!') en vier dochters zijn goud voor Gaston, uitdeler
van geld en geschenken namens de Postcode Loterij ('het mooist denkbare
beroep'). Gaston is positief over alles, behalve over Nederland.
... Hij besloot met: 'Weet je wat het is? Ik ben gewoon super
positief.'
Voor een super positieve prijzenambassadeur was hij wel wat
negatief over Nederland. In een lange monoloog besprak hij achtereenvolgens de
benauwdheid, de regeltjes, de oneerlijkheid, de agressiviteit en de
verkeerspolitie. 'Het zijn toch allemaal klerelijers daar in Den Haag. Ze weten
niet wat er speelt in het land. Ik zit soms tot drie uur 's nachts te
klootviolen met schnabbels en dan moet ik 53 procent belasting betalen voor de
driekwart die niks doet. ...
Red.: Dus Gaston is iemand die met het verkopen van
mooie praatjes geld verdient - een wat minder flatteuze aanduiding is
windhandel. In ieder geval produceert hij absoluut niets van enige betekenis.
Deze Gaston krijgt dus dusdanig veel dat hij in de hoogste belastingtarieven
valt ('Ik vraag 2150 euro voor vier uurtjes'; dat wil zeggen: in vier uurtjes
krijgt een modaal maand-inkomen van een gezin). Om zijn weerzin tegen het
betalen van belasting te rationaliseren, verkondigd hij dus twee leugens: ten
eerste dat hij geld verdient voor anderen (dat doet hij niet want hij produceert
niets, dus hij
krijgt geld van anderen; hoe is onbelangrijk), en ten tweede dat driekwart
van Nederland niets doet (tenzij hij bedoelt dat driekwart van Nederland
hetzelfde soort werk doet als hij, wat wel waar is, maar onaannemelijk als
zijnde zijn mening; wat hij bedoelt is dat driekwart een uitkering heeft).
Gaston is dus een glaszuiver voorbeeld van een egoïst: doet
zelf feitelijk niets waardevols, heeft een maatschappelijke positie verworven
waarin hij toch betrekkelijk veel inkomen heeft, en heeft daarom een hekel aan
belasting betalen (misschien werkt het in zijn hoofd zo dat hij beseft dat hij
niets doet, en dus denkt dat dus iedereen niets doet).
Deze vorm van egoïsme is meestal niet beperkt tot belasting-betalen, maar strekt
zich uit tot de opvatting over de maatschappij als geheel - iedere vorm van
collectiviteit, zorg voor anderen, en alle symbolen die daarvoor staan (alles
met een rood of socialistisch geurtje) wordt principieel verworpen. In de
woorden van Gaston:
|
' ... In een lange monoloog besprak hij achtereenvolgens de
benauwdheid, de regeltjes, de oneerlijkheid, de agressiviteit en de
verkeerspolitie. 'Het zijn toch allemaal klerelijers daar in Den Haag.
... Wat we tekort komen in Nederland zijn mensen die risico's durven te
nemen. Politici zouden eens een dagje met mij prijzen uit moeten reiken,
want ik kom overal. Laatst ben ik 's nachts - geen kip op de weg - twee
keer geflitst door van die gluiperds. Dan denk ik:
wat is het toch een kutland. ... Ik vraag 2150 euro voor vier
uurtjes. Dat vind ik heel netjes in vergelijking met sommige
grootverdienende socialisten bij de VARA, die meer vragen.' |
Natuurlijk weten ook figuren als Gaston vaak eigenlijk wel beter - verderop
in het interview:
|
Gaston begon aan een heel betoog over de situatie in Kenia en de
goede doelen van de Postcode Loterij. Hij bezocht twee dorpen in het
land. Het ene zonder en het andere met waterputten van de Postcode
Loterij. 'In dat ene dorp hadden ze helemaal niets. Die gasten wassen
zich niet eens, joh. Heel lieve schatten allemaal. ... In dat
andere dorp hadden ze wel schoon water. Dat is een heel verschil hoor.
En voor een organisatie die dat mogelijk maakt, mag ik lootjes verkopen.
Dat is toch fantastisch. We weten in Nederland niet hoe goed we het
hebben. We maken ons druk om drie keer niets. |
Meer over de psychologische achtergronden van deze attitudes hier
.
Naar Belastingmoraal, egoïsten
, Sociologie lijst
, Sociologie overzicht
, of site home
.
|