Onderstaand een interview in de Volkskrant over het VARA TV
Magazine, één van de meest gebruikte bronnen van deze website (De Volkskrant, 26-02-2007, door Jean-Pierre Geelen|
Gestegen in de journalistieke pikorde
Het gaat beter dan ooit met de omroepbladen, zegt Daan Dijksman, die VARA TV
Magazine verlaat na dertien jaar hoofdredacteurschap. Leerzame jaren: ‘Jack
Spijkerman ging zo over de rooie, dat hij met computers dreigde te gaan
gooien’. Een interview.
‘Ik ben nogal van de verheffingsgedachte’, zegt Daan Dijksman (60). Vandaar
dat
VARA TV Magazine, het omroepblad waarvan hij bijna dertien jaar
hoofdredacteur was, de lezer net zo makkelijk trakteert op een stuk over een
film over Idi Amin als op een amusante analyse van het fenomeen veejay.
Dijksman zwaait per 1 maart af, wegens een cao-regeling die
hem het min of meer gedwongen recht op vervroegd pensioen verschaft. Rare
zaak: ‘VARA-sterren mogen tot in het oneindige blijven zitten, maar op het
niveau van de postkamer en iets daarboven moet je op 60ste weg. Felix
Meurders is toch een stukje ouder dan ik. Paul Witteman: van mijn jaar. Die
verklaarde me voor gek dat ik wegga.’
Hoe dan ook: hij mag terugkijken op een geslaagde missie. Na
24 jaar bij de Haagse Post en later HP/De Tijd maakte hij van de
‘VARA-gids’, zoals VARA TV Magazine in de volksmond nog altijd heet,
veruit het lezenswaardigste omroepblad, dat op volwassen, journalistieke
wijze poogt te berichten over de wereld van entertainment. Dijksman: ‘Het
blad is wat zwaarder geworden: het leunde wel erg op covers met jonge meiden
uit de showbizz. Het is ook in de journalistieke pikorde gestegen. De
generatie auteurs die nu bijdraagt, staat evengoed in de Volkskrant,
de NRC of elders. Terwijl het begin jaren negentig in café De Pels
iets meer mode was om te zeggen dat je niet eens een televisie hád.’
Zijn inspiratie haalde hij onder meer uit het buitenland,
waar het Vlaamse Humo, het Franse Télérama en het Amerikaanse
bladen Entertainment Weekly grote successen zijn, zowel inhoudelijk
als commercieel. In Nederland bestaan de concurrenten uit aanzienlijk minder
pretentieuze magazines. Dijksman: ‘Zo’n Veronicagids is een curieus
fenomeen. Er zijn een miljoen abonnees die dat vrijwillig tot zich nemen.
Het blad is oerburgerlijk, maar je lijkt toch jong als lezer, een soort
Ikea-jong. Ik zie het met verbazing, en ben blij dat ik het niet hoef te
maken.’
‘Ik kijk niet zo veel tv’, zegt hij, zonder trots.
‘Programma’s als SBS-Shownieuws en RTL-Boulevard gaan volledig
langs me heen. Zo’n Albert Verlinde; ik sta er niet boven, maar het is zo’n
gelul.’
Nee, hij kent de achtereenvolgende TMF-meisjes niet uit zijn
hoofd – een handicap die hij oploste met een (jongere) adjunct die hem kon
verlossen van zijn ‘Jules de Corte-achtige tasten in de showbizzwereld’.
Zijn blad dankt de oplage (ruim vierhonderdduizend) behalve
aan de lage prijs en de spreekwoordelijke ‘Roemeense waterkoker’ die bij een
abonnement cadeau gaat en aan de toegankelijkheid. Dijksman: ‘We hebben wel
een paar rubrieken die doordacht in elkaar zitten. Buis & Haard,
waarin een bekende persoon met zijn partner vertelt waar hij of zij naar
kijkt, dat is een vorm van verantwoord voyeurisme. De kracht is natuurlijk
niet dat geouwehoer over tv, want dat komt meestal neer op een voorkeur voor
Nova, maar het interieur op de bijgeplaatste foto. ’
Rubrieken als die maken het mogelijk elders een stuk van
vijfduizend woorden te plaatsen over toenmalig Zomergasten-presentator
Joost Zwagerman, die allerminst aangenaam verrast was door het profiel,
getuige diens nachtelijke e-mails aan Dijksman.
Zulke lessen leerden hem wat televisieroem met een mens
vermag. Jack Spijkerman was nog zo’n casus: ‘Wij hadden een
modepolitieachtige rubriek, waarin Jort Kelder het waagde op te merken dat
als je zo lelijk bent als Jack Spijkerman, je eigenlijk alles kunt dragen.’
De VARA-coryfee ging zo ‘pontificaal over de rooie’, dat hij met computers
dreigde te gaan gooien. Over Matthijs van Nieuwkerk: ‘Als zo iemand de
persdienst op zondagmiddag laat bellen om zijn beklag te doen over te
plaatsen foto’s waar hij kennelijk niet blij genoeg op kijkt, denk ik wel
even: wat heb ik nu aan mijn jongensfiets hangen? Ooit hoofdredacteur van
Het Parool, en dan wind je je op over zoiets.’
De sector van de omroepbladen vormt volgens Dijksman ‘een
ijsberg’, weliswaar een smeltende vanwege lichte, doch gestage
oplagedalingen, maar er is nog tijd van leven. ‘Bij mijn aantreden ging de
discussie al over de doem van het vrijgeven van televisiegegevens, waardoor
commerciële partijen hun eigen gids zouden kunnen uitgeven. Pas sinds een
paar maanden gaat het daar helemaal niet meer over. Het is nog nooit zo goed
gegaan als nu. Mijn omroep is blij met dit kabinet, Bert Bakker en mevrouw
Urgü zijn uit de Kamer vertrokken. De emotie rond het onderwerp lijkt
volledig verdwenen.’
De omroepbladen zijn volgens hem nog altijd ‘dé manier om je
omroepleden te werven’. Zo’n 10 procent van de oplage bestaat uit losse
verkoop. ‘Relatief weinig, maar in absolute aantallen een getal waar de
opiniepers blij mee zou zijn.’ Het is een branche met zijn eigen
wetmatigheden: ‘Pauw & Witteman, daar zijn zo’n miljoen kijkers voor.
En toch: een cover met die twee zal geen opwinding teweeg brengen in de
kiosk, ook al omdat zoveel andere media hen al op de cover hebben.’
Zijn opvolger, Chris Buur, kan wat hem betreft het blad op
gelijke voet voortzetten, al zal hij zijn eigen accenten (muziek) leggen. En
hoewel zijn omroep soms meer oog lijkt te hebben voor televisie en ‘nieuwe
media’ , is er nog toekomst voor het gedrukte woord: ‘Er bestaan serieuze
plannen om meer te doen met typische VARA-thema’s, zoals cabaret. Het
programma
Kassa is een ijzersterk merk. Dan zou een soort Kassa-Magazine
zeer mogelijk zijn. Daar wordt serieus naar gekeken.’